«Ամերիկայում դա պարզապես անշարժ գույք է՝ real estate»

Վիլյամ Սարոյանի Ֆրեզնոյի տունը վաճառքի է հանված: ԱՄՆ-ում ոչ ոքի, կարծես, դա չի անհանգստացնում: Ավելին` խնդրի կարևորությունը անհասկանալի է թվում: Իսկ Հայաստանում լուրը եռուզեռ է առաջացրել: Զրուցակիցս ավանգարդ արվեստի ներկայացուցիչ, ամերիկաբնակ ՍԷՎՆ է (Հենրիկ Խաչատրյան): «Սարոյանի տունը պահել-չպահելը ի՞նչ խնդիր պիտի լուծի»՝ ի պատասխան մեր անհանգստության` իր հերթին հարցրեց նա:

-Հայաստանում շատ մտահոգ են, որ վաճառվելու է ու չգիտես ինչ նպատակով է գործածվելու (չնայած պարզվեց՝ մի քանի անգամ է վաճառվել): Հայաստանի գրողների միությունն ու սփյուռքի նախարարությունը դիմել են մեծահարուստներին, որ գնեն Սարոյանի տունը, ու դարձնենք տուն-թանգարան:
-Ամերիկայում դա պարզապես անշարժ գույք է՝ real estate...
-Այլ գրողների դեպքում էլի նույն վերաբերմո՞ւնքն է: Հետաքրքիր է, մեզ մոտ պարտադիր տուն-թանգարան են դարձնում մեծերի տները:
-Սարոյանին այստեղ դպրոցում անցնում են, երևի, հինգերորդ դասարանում, հետո բոլորը մոռանում են: Ինչ վերաբերում է հարցի երկրորդ մասին. նախ տուն-թանգարան դարձնելը թանկ հաճույք է, իսկ Ձեր ասած մեծահարուստները ձեռքները գրպանը չտարան, որ Լոս Անջելեսում Ցեղասպանության 100-րդ տարելիցին նվիրված ցուցահանդեսում Արշիլ Գորկուց մի կարգին նկար ցուցադրեն: Էստեղ Ձեր պատկերացրած մեծահարուստներից չկան, լիքը փող ունեցող շատ կա, բայց տեղի միլիոնատերերի համեմատ նրանք ինձնից անապահով են։
-Ասվում է՝ Սարոյանը մեծ է աշխարհի համար, պարզվում է՝ միայն մե՞զ համար է մեծ:
-Սարոյանը գիր-գրականություն սիրող ու հասկացողի համար ամեն տեղ էլ նույն մեծությունն է: Բայց Ամերիկան մեծ շուկա է, եթե գիրքդ չվաճառվեց, ուզում ես հանճար եղիր` քեզ չեն ճանաչի:
-Իսկ ի՞նչ գրքեր են վաճառվում, ի՞նչ են կարդում ԱՄՆ-ում:
-Վաճառվում է ամեն ինչ` հիմնականում վերավաճառող գրախանութներում: Բայց թե ինչ են կարդում, դժվար է ասել. խանութների կատալոգներ, ռեստորանի մենյուներ... Կարդալու խնդիրը համաշխարհային է: Ոչ մի իշխանության կարդացող մարդը ձեռնտու չէ:

Ճեպազրույցը` Արմինե ՍԱՐԳՍՅԱՆԻ

Հեղինակի նյութեր

• Պատմության վկաները
• Վերացող ծաղիկներ
• Ձեռք մեկնելու գաղափարը առաքելության վերածվեց
• «Մի նայեք, որ փոքր է մեր երկիրը, եթե արդուկով այս սարերը հարթեցնեք, Չինաստանից մեծ կլինի»
• «Բանկ օտոման» գործողությունը ժամանակին ցնցել էր ամբողջ Եվրոպան
• «Դրսից մեզ վրա կա­րող են ազ­դել միայն ներ­սի գոր­ծիք­նե­րով»
• «Ե­րե­սուն տա­րի ձգ­վեց մեր ան­կա­խու­թ­յան պատ­մու­թ­յու­նը, մենք շա­հե­ցի՞նք»
• Մշա­կույ­թը հեռ­վից հե­ռու պահ­պա­նե­լու հույ­սով
• Անի­մա­ցիան, աշ­խարհն ու մենք
• «Մեր տա­րածք­նե­րը փոք­րա­ցան, ո­րով­հետև այդ­պես էլ չհաս­կա­ցանք, որ պետք է խմենք մեր բա­ժա­կով»
• Արվեստի ուժը
• Նոր մա­տե­նա­շա­րը ներ­կայաց­նում է արևմտա­հայ և ս­փ­յուռք­յան գրող­նե­րի
• Բե­մը կեն­դա­նու­թ­յուն է ստա­նում ա­ռայժմ միայն մա­նուկ­նե­րի հա­մար
• «Գիրք սիրողների համար սա իսկական մկնդեղ է` հյութեղ ու անտանելի»
• Հա­մաշ­խար­հա­յին դա­սա­կան­նե­րի ստեղ­ծա­գոր­ծու­թ­յուն­նե­րը՝ դու­դու­կով
• «Բնակ­չու­թ­յու­նը պատ­րաստ չէ, բայց տար­վում են աշ­խա­տանք­ներ»
• Ամա­նո­րի գի­շե­րը դի­մա­վո­րե­լու են ե­կե­ղե­ցում
• «Ջա­զի մեջ զգաց­վում է ապ­րածդ ժա­մա­նա­կաշր­ջա­նը»
• «Ե­թե չլի­ներ Փե­լե­շ­յա­նը, կար­ծում եմ, դեռևս գտած չէի լի­նի կի­նո­յում իմ ու­ղին»
• «Հու­շար­ձան­ներն այդ տա­րածք­նե­րի պատ­կա­նե­լու­թ­յան անձ­նագ­րերն են»

Մեկնաբանություններ